Viêm đại tràng là căn bệnh phổ biến trong xã hội ngày này, nó gây nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe và cuộc sống cá nhân của người bệnh. Cùng tạp chí đàn ông tìm hiểu chi tiết về căn bệnh này nhé!
1. Viêm đại tràng là bệnh gì?
Đại tràng hay ruột già, là một ống cơ rỗng xử lý chất thải từ quá trình tiêu hóa của ruột non, loại bỏ nước và những phần còn lại như phân qua hậu môn. Đại tràng nằm trong phúc mạc, một túi lớn chứa ruột, trong khoang bụng. Viêm đại tràng là sưng (viêm) ruột kết.
2. Các loại viêm đại tràng thường gặp
Viêm loét đại tràng
Viêm loét đại tràng là bệnh mạn tính ở đại tràng, thể hiện ở tình trạng viêm và loét lớp niêm mạc của đại tràng hoặc trực tràng. Không xuất hiện viêm loét ở các vùng khác của ống tiêu hóa. Bệnh thường xảy ra với người còn trẻ. Bệnh tiến triển từng đợt, để lại nhiều biến chứng.
Viêm đại tràng màng giả
Viêm đại tràng màng giả là bệnh nhiễm khuẩn ở ruột già do vi khuẩn Clostridium difficile gây ra. Bệnh có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Bệnh Crohn
Bệnh Crohn là một bệnh viêm ruột, gây ra viêm màng của ống tiêu hóa. Mọi vị trí trong ống tiêu hóa đều có thể bị tổn thương do bệnh, từ khoang miệng đến trực tràng và hậu môn. Các khu vực bị viêm khu trú của trên từng đoạn, từng vùng của ruột. Ở Việt Nam mới chỉ có rất ít trường hợp mắc bệnh được phát hiện và điều trị.
Viêm đại tràng co thắt
Viêm đại tràng co thắt hay còn gọi là hội chứng ruột kích thích, rối loạn chức năng đại tràng, bệnh đại tràng chức năng… Bệnh thể hiện ở các rối loạn chức năng đường ruột tái phát nhiều lần mà không tìm thấy các tổn thương về giải phẫu, sinh hóa ở ruột. Bệnh viêm đại tràng co thắt thường xảy ra với nữ giới nhiều hơn so với nam giới. Có khoảng 20% dân số trên thế giới mắc bệnh viêm đại tràng co thắt.
3. Biểu hiện của viêm đại tràng
Rối loạn đại tiện
Rối loạn đại tiện là triệu chứng điển hình nhất của bệnh viêm đại tràng. Đây là hiện tượng người bệnh thay đổi số lần đại tiện trong ngày, phân lỏng hoặc táo bón xen kẽ với phân bình thường. Tái phát nhiều lần, phân thường có dấu hiệu đầu rắn, đuôi nát. Bên cạnh đó, người bệnh có cảm giác đi ngoài không hết phân, đi ngoài xong lại muốn đi tiếp lần nữa.
Bị mất nước
Viêm loét đại tràng dễ khiến đến tình trạng mất nước ở người bệnh. Tình trạng mất nước dễ làm cản trở thực hiện các chức năng của cá bộ phận trong cơ thể. Vì vậy, người bệnh cần uống đủ nước để giảm sự nóng khó chịu trong đại tràng và để tránh mất nước.
Đau bụng
Đây cũng là một triệu chứng điển hình của bệnh lý viêm đại tràng co thắt. Cơn đau bụng sẽ giảm khi đi trung tiện, tăng lên khi táo bón. Người bệnh có thể đau sau khi ăn, khi ăn no, đau sau khi ăn một số thức ăn lạ, thức ăn chua, cay, lạnh.
Sụt cân
Tình trạng viêm ruột loét gây cản trở khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng và calo của cơ thể. Đó cũng là lý do mà người bị viêm loét đại tràng thường bị thiếu hụt dinh dưỡng và có thể gặp khó khăn trong việc duy trì một trọng lượng khỏe mạnh.
Bụng căng chướng hơi, mềm
Khi mắc viêm đại tràng co thắt, người bệnh thường có triệu chứng căng bụng, chướng hơi, mềm, ợ hơi, nhưng không có dấu hiệu đặc biệt khi thăm khám. Chính những triệu chứng này, khiến nhiều người nhầm lẫn bệnh viêm đại tràng co thắt với bệnh dạ dày.
Cảm giác khó chịu ở bụng
Sau khi đi đại tiện, các triệu chứng khó chịu ở người bệnh viêm đại tràng có thắt sẽ giảm. Tuy nhiên, có thể vẫn còn các triệu chứng khác như đau âm ỉ không biết rõ vị trí, thường đau ở vùng dưới rốn, đau quặn, có lúc đau dữ dội rồi lại trở về bình thường. Khi sờ sẽ thấy, những u cục nổi lên dọc khung đại tràng.
Phân có lẫn chất nhầy
Một trong những triệu chứng thường gặp khi bị viêm đại tràng co thắt nữa đó là khi đi đại tiện bạn sẽ thấy phân có dính chất nhầy, xuất hiện mùi hôi khó chịu.
Yếu tố thần kinh
Các yếu tố thần kinh như lo lắng, căng thẳng, stress khiến các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng co thắt có thể tăng nặng hơn.
Một số triệu chứng khác ngoài tiêu hóa
Ngoài các triệu chứng trên, người viêm đại tràng có thể gặp một số triệu chứng khác như: Nhức đầu, đau đầu, khó ngủ, mệt mỏi, hồi hộp, tim đập nhanh.
Khi xuất hiện các triệu chứng trên, bạn nên đến cơ sở chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng nguy hiểm.
4. Nguyên nhân gây viêm đại tràng
Do nhiễm trùng
Vi khuẩn tấn công làm ruột kết bị nhiễm trùng, gây tiêu chảy và mất nước nghiêm trọng. Việc người bệnh viêm đại tràng sử dụng kháng sinh để tiêu diệt loại vi khuẩn này còn vô tình gây ra tình trạng loạn khuẩn ruột và dần hình thành vết loét ở đại tràng.
Thiếu máu cục bộ
Khi động mạch cung cấp máu cho đại tràng bị hẹp xoắn ruột, xơ vữa động mạch, thoát vị… sẽ khiến một phần đại tràng bị kẹt bên trong “điểm yếu” của thành bụng, gây thiếu máu và tạo ổ viêm.
Nguyên nhân do bệnh lý
Viêm đại tràng vi thể và viêm ruột là hai loại bệnh phổ biến gây ra tình trạng viêm đại đại tràng.
Thực phẩm
Tiêu thụ thực phẩm chứa chất bảo vệ thực vật, chất bảo quản, đồ ăn tanh, sống, hút thuốc lá và uống nhiều rượu bia… là nguyên nhân khiến lớp niêm mạc đại tràng bị phá hủy trầm trọng.
Lạm dụng thuốc kháng sinh
Việc lạm dụng kháng sinh có thể tiêu diệt hết lợi khuẩn, làm suy giảm hệ miễn dịch và gây ra viêm.
5. Biến chứng của viêm đại tràng
Xuất huyết đại tràng
Viêm đại tràng tái đi tái lại liên tục, mạc đại tràng bị viêm nhiễm nghiêm trọng, lớp lông nhung trong đại tràng trở lên trơ trụi sau những đợt điều trị kháng sinh, hoặc người bệnh sử dụng các chất kích thích như rượu bia. Nếu không được điều trị kịp thời thì tiến triển rất nặng dẫn đến xuất huyết ồ ạt hoặc giãn đại tràng nhiễm độc.
Thủng đại tràng
Thủng đại tràng do viêm đại tràng mạn tính xuất hiện khi sau các đợt điều trị kháng sinh, lợi khuẩn trong đường ruột bị tiêu diệt, lớp lông nhung bị trơ trọi khiến các vết loét ăn sâu đến và bào mỏng thành đại tràng, lâu ngày dẫn đến tình trạng thủng đại tràng. Nếu không được cấp cứu kịp thời biến chứng này sẽ đe dọa trực tiếp đến tính mạng.
Giãn đại tràng cấp tính
Theo các bác sĩ chuyên khoa, khi bị giãn, chức năng tiêu hóa của đại tràng bị suy giảm nghiêm trọng, dẫn đến loét và thủng gấp nhiều lần. Người bệnh thường có những biểu hiện như đau bụng dữ dội, chướng bụng, có thể hôn mê. Tỷ lệ tử vong rất cao.
Ung thư đại tràng
Một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của viêm đại tràng là ung thư đại tràng. Theo thống kê năm 2015 của Bộ Y tế, 20% người bệnh viêm đại tràng sẽ chuyển thành ung thư đại tràng.
6. Cách phòng ngừa bệnh viêm đại tràng
Chế độ ăn uống hợp lý
- Có chế độ vệ sinh ăn uống hằng ngày. Những loại thức ăn nào dễ gây viêm đại tràng thì cần tránh dùng hoặc dùng rất hạn chế. Nên ăn chín, uống sôi, không ăn thức ăn ôi thiu, không ăn các thức ăn chế biến từ thực phẩm nhiễm bệnh (thịt lợn bị bệnh tai xanh, thịt gà bị bệnh cúm…), không ăn quá nhiều thức ăn lên men chua như dưa, cà muối… Không ăn các loại thực phẩm còn tươi sống (rau sống, nem chua, nem chạo, tiết canh, lòng lợn, gỏi cá…).
- Chế độ ăn nên tăng cường nhiều chất xơ như: rau xanh, củ quả, trái cây, đặc biệt những loại giàu kali như chuối, đu đủ…
- Nên ăn nhẹ, chia làm nhiều bữa, đặc biệt không nên ăn quá nhiều, quá no vào buổi tối. Nên bỏ thói quen vừa ăn vừa đọc báo, xem tivi hoặc nói chuyện, để chỉ tập trung cho việc nhai kỹ thức ăn.
- Đồng thời, khi có các triệu chứng nghi ngờ bị viêm đại tràng như: đi ngoài kéo dài, đau bụng, chướng hơi, nhất là ở phần dưới bụng hoặc dọc khung đại tràng thì nên đến bác sĩ chuyên khoa khám và điều trị đúng thuốc, đúng bệnh và triệt để.
Có lối sống lành mạnh
- Hạn chế hoặc không nên dùng các chất kích thích như bia, rượu, thuốc lá, cà phê và không hút thuốc lá.
- Tránh căng thẳng, lo lắng thái quá gây trầm cảm, làm giảm nhu động ruột; hãy giữ tinh thần luôn thoải mái, vui vẻ.
- Năng vận động, thể dục thể thao, uống nhiều nước, có thể lấy lòng bàn tay sờ nhẹ quanh vùng thượng vị – rốn theo chiều kim đồng hồ vài lần 1 ngày để kích thích nhu động ruột.
- Sắp xếp lịch làm việc khoa học và hợp lý, biết cái nào cần ưu tiên và quản lý thời gian phù hợp.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Để đảm bảo sức khỏe và kịp thời điều trị bệnh từ sớm, chúng ta nên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ, tại các bệnh viện trung ương có uy tín.
Bài viết trên đã cung cấp thêm thông tin cần biết cho độc giả về căn bệnh viêm đại tràng hy vọng sẽ giúp ích độc giả trong việc bảo vệ sức khỏe của mình và những người xung quanh nhé!
"Chú ý: Thông tin được cung cấp dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo. Hy vọng rằng thông qua việc tham khảo, bạn sẽ có thêm nhiều kiến thức lý thú"
